Snijden van het Basiliosbrood in het aartsbisdom van België

Op zondag 12 januari 2014 had in de Orthodoxe Kathedraal van de HH. Aartsengelen in Brussel de plechtige viering plaats van de Vespers, gevolgd van het traditionele snijden van het Basiliosbrood (Vasilopitta).

De Vespers werden gepresideerd in chorostasia door Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België. Hij was omringd van Monseigneur Panteleimon en Hunne Excellenties de Bisschoppen Maximos van Evmenia (hulpbisschop van onze metropoliet) en Porfyrios van Neapolis (directeur van het Kantoor van de Kerk van Cyprus bij de Europese Unie). Priester Serge Model vertegenwoordigde er Zijne Excellentie Aartsbisschop Simon (hiërarch van het Patriarchaat van Moskou in België).

De viering had plaats in aanwezigheid van dhr. Konstantinos Chalastanis, Ambassadeur van Griekenland, andere diplomaten, vertegenwoordigers van de Navo en de Shape, alsook enkele archonten van de Heilige en Grote Kerk van Christus.

Onder de vele priesters en diakens van de orthodoxe parochies van de Benelux, waren er ook vertegenwoordigers van de sommige jurisdicties, aanwezig in ons land. Er waren tevens gelovigen komende uit alle hoeken van de Benelux.

Op het einde van de viering volgde er een toespraak van Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België. Monseigneur Panteleimon (de oud-Metropoliet van België) kreeg de eer het Basiliosbrood te snijden en iedereen mocht tenslotte, uit zijn handen, een stuk van het Basiliosbrood in ontvangst nemen.  Daarna volgde een kleine receptie.

TOESPRAAK BIJ HET BASILIOSBROOD VAN ONS AARTSBISDOM
Kathedraal 2014

Metropoliet Athenagoras van België

Metropoliet Athenagoras van België

Ook dit jaar zijn we verzameld in deze mooie Kathedraal om God te danken en te bidden voor het nieuwe jaar 2014. Dit jaar mag ik u – bij deze gelegenheid – voor het eerst toespreken als uw nieuwe metropoliet. Ik ben echter bijzonder dankbaar en verheugd dat onze geliefde vader en Metropoliet Panteleimon in ons midden is en aanvaard heeft in deze Vesperdienst voor te gaan. Morgen trekt hij voor welverdiende rustdagen naar zijn geboorte-eiland Chios en we wensen hem het allerbeste toe. We zeggen geen vaarwel, maar kijken nu reeds uit naar ons weerzien!

Misschien vragen sommigen onder u zich af wat de betekenis is van het Basiliosbrood. Daarom denk ik, dat het de moeite loont een woordje uitleg te geven over degeschiedenis van het Basiliosbrood. Het gaat om iets dat zich zowat 1500 jaar geleden heeft voorgedaan in Cesarea, de hoofdstad van Cappadocië. In Klein Azië dus. De traditie van de Orthodoxe Kerk heeft ons dit overgeleverd. We weten dat Basilios de Grote toen Aartsbisschop was van Cesarea en in harmonie en goede verstandhouding leefde met zijn medeburgers. Op een zekere dag was er een generaal – maar een tiran uit de streek – die alle schatten van de stad opeiste, zo niet zou hij de stad bezetten. De Heilige Basilios heeft oen deganse nacht gebeden, opdat God de stad zou redden. De volgende ochtend kwam de tiran met zijn gezelschap de bisschop opzoeken. Deze was in de kerk aan hetbidden. De generaal eiste nog eens al het goud en wat kostbaars was op. Basilios de Grote zei hem dat de inwoners in honger en armoede leefden. De Heilige Basilios wou de stad beschermen en trok zich terug om te bidden. Later bood Basilios de Grote de generaal een koffertje aan met al het goud dat hij had kunnen verzamelen.

Op het ogenblik dat de generaal het koffertje wou openmaken om er het goud uit te halen, gebeurde het wonder! Op het ogenblik dat iedereen gericht was op de spannende gebeurtenis kwam er een gloed (sterke lichtstraal) en verscheen er een ruiter met een klein leger versus de generaal en diens soldaten. In een mum van tijd zijn de generaal en diens mannen uitgeschakeld. De ruiter was de Heilige Merkurius, zijn soldaten de engelen Gods. Zo is destad Cesarea gered geworden. De Aartsbisschop, nl. de Heilige Basilios, had nu de moeilijke taak om het goud opnieuw te verdelen onder de bewoners van de stad. Dat moest rechtvaardig gebeuren. Hij bad opnieuw tot God en ontving de ingeving hoe te handelen: Hij riep zijn diakens en helpers bijeen en vroeg hen broodjes te kneden, waarin hij in elkeen wat goud zou verstoppen. Het was een complete verrassing voor de bewoners toen ze het goud in de broodjes ontdekten. Dat broodje werd voortaan het Basiliosbroodje genoemd. Dat broodje bracht aan de mensen vreugde en zegen. De traditie is blijven bestaan tot vandaag.

Deze Vesperdienst en het Snijden van het Basiliosbrood is één van deze sterke momenten in het kerkelijk jaar voor de orthodoxe christenen levend in de drie landen van de Benelux. Het is een gelegenheid om God te danken voor alles wat Hij ons elke dag opnieuw schenkt, maar ook om Hem te bidden, opdat Hij ons gezondheid, vreugde en voorspoed zou schenken in het levensobjectief van elkeen. Vergeten we het niet dat we ook geroepen zijn altijd waardig te getuigen van Gods’ aanwezigheid in de wereld. Meer en meer haken mensen – vooral jonge mensen – af van het christelijk ideaal. Niet als een aversie, maar vaak uit onverschilligheid en een gebrek aan persoonlijkheid. Vooral onze jongeren zijn kwetsbaar en die moeten we koste wat kost in de schoot van onze Kerk houden. Dat kunnen we slechts samen doen! De eerste verantwoordelijkheid ligt bij de ouders en bij de priesters van onze parochies. Laten we in de schoot van elk van onze parochies een kern opbouwen van jongeren, met een veelheid aan activiteiten, die tot voornaamste doel hebben onze jongeren te houden of opnieuw te introduceren in het liturgische leven. Ook onze jongerenwerking, nationaal en regionaal, dient optimaler te functioneren. Onze priesters zouden meer jongeren moeten stimuleren tot deze initiatieven.

Ik houd er ook aan de vertegenwoordigers van de orthodoxe jurisdicties in de drie landen van de Benelux, evenals onze broeders en zusters van de andere christelijke Kerken, te danken voor hun aanwezigheid en meevieren van dit feest.

God schenke u allen veel gezondheid toe, vreugde en voorspoed, en dat u moge welslagen in uw dienstwerk.

U zal me toestaan u nog te herinneren aan enkele gebeurtenissen die weldra plaats zullen vinden:
–        op donderdag 23 januari om 20u, heeft in deze Kathedraal de jaarlijkse oecumenische gebedswake plaats, met de deelname van alle christelijke Kerken in Brussel;
–        op vrijdag 14 februari om 19u30, heeft in de Sint-Niklaaskerk van de Beurs en Nationale Herdenking plaats ter gelegenheid van de 50e verjaardag van de historische ontmoeting tussen Paus Paulus VI en Oecumenisch Patriarch Athenagoras. We hebben twee vooraanstaande sprekers: de Groot Protopresbyter van de Oecumenische Troon Georgios Tsetis en Dom Thomas Pott van de Abdij van Chevetogne;
–        tenslotte, op zondag 9 maart vieren wij allen samen in deze Kathedraal de Zondag van de Orthodoxie, met de deelname van bisschoppen, priesters, diakens en gelovigen van alle jusrisdicties. Wij verwachten u allemaal!

Dank nogmaals voor uw aanwezigheid en u bent eerst uitgenodigd uit handen van Metropoliet Panteleimon een stukje brood in ontvangst te nemen en dan tot een moment van samenzijn in de zaal, hier naast de Kathedraal.